Nebulizator – czym jest i kiedy go stosować?
Nebulizator to jeden z tych sprzętów, który powinien znajdować się na wyposażeniu każdego domu, zwłaszcza takiego, w którym są dzieci. Nebulizacja pozwala na szybką i efektywną terapię wielu schorzeń dróg oddechowych, ograniczając ryzyko wystąpienia niepożądanych powikłań ogólnoustrojowych. Ważne jest jednak, by korzystać z odpowiednio dobranego urządzenia oddechowego.
Spis treści
Co to jest nebulizator?
Nebulizacja to rodzaj terapii wziewnej umożliwiającej przyjęcie płynnego leku bezpośrednio do płuc w postaci mgiełki. Nebulizator rozbija substancję leczniczą na niewielkie cząsteczki, które zawieszone w fazie gazowej pacjent swobodnie wdycha. Dzięki temu mogą działać miejscowo, co zwiększa skuteczność leczenia.
Wskazania do stosowania nebulizatora
Nebulizację wykorzystuje się przede wszystkim w terapii przewlekłych chorób układu oddechowego, takich jak m.in.:
- astma oskrzelowa,
- zapalenie zatok,
- zapalenie oskrzeli,
- zapalenie płuc,
- mukowiscydoza.
- przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa,
- przewlekłe zapalenie błony śluzowej gardła,
- przewlekłe zapalenie błony śluzowej krtani,
- zapalenie zatok przynosowych,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- mukowiscydoza,
- grzybica płuc.
Przeczytaj także: Leczenie astmy tlenoterapią w warunkach domowych
W przypadku dzieci nebulizatory świetnie spisują się jako wsparcie leczenia przeziębienia i infekcji górnych dróg oddechowych, na których rozwój maluchy są szczególnie podatne. Nebulizatory można stosować nie tylko do inhalowania leków, ale także soli fizjologicznej (ale nie olejków eterycznych!).
Nebulizator a inhalator
Poszukując odpowiedzi na pytanie o to, czym różni się inhalator od nebulizatora, można zauważać pewien brak konsekwencji stosowania obydwu terminów. Jedni używają ich wymiennie, dla innych nebulizator jest częścią inhalatora (co w przypadku niektórych urządzeń jest prawdą, jednak nie każdy inhalator ma funkcję nebulizacji).
W rzeczywistości nebulizator jest rodzajem inhalatora, który umożliwia inhalację leków w postaci płynnej. Terapia odbywa się bezwysiłkowo – pacjent swobodnie wdycha opary, nie ma konieczności skoordynowania wdechu z momentem uwolnienia leku, co jest niezbędne przy korzystaniu z inhalatorów ciśnieniowych czy proszkowych.
Sprawdź również: Inhalator dla dziecka i osoby dorosłej – jaki wybrać?
Jakie są rodzaje nebulizatorów?
W zależności od tego, w jakim mechanizmie dochodzi do rozdrobnienia leku na mikrocząsteczki, wyróżnia się nebulizatory pneumatyczne, ultradźwiękowe i membranowe.
Nebulizator pneumatyczny
Określany także jako nebulizator tłokowy, kompresorowy lub mechaniczny rozbija lek poprzez działanie sprężonego powietrza. Ze względu na to, że można korzystać z niego w przypadku każdego rodzaju preparatu, niezależnie od jego formy (płynna/proszkowa), często jest pierwszym wyborem jako nebulizator dla dziecka, choć jedno urządzenie z powodzeniem może użytkować cała rodzina (każdy z domowników powinien mieć własną maseczkę do nebulizatora). Jego atutem jest także stosunkowo niska cena oraz dostępność – kupimy go niemal w każdej aptece czy w internetowym sklepie medycznym. Wadą – głośna praca.
Nebulizator ultradźwiękowy
W tym przypadku płyn rozbijany jest przez fale ultradźwiękowe, co przekłada się na niewielkie starty preparatu. Urządzenie jest małe i poręczne, pracuje niemal bezgłośnie. Zabieg nebulizacji trwa krótko, a tempo terapii można regulować. Za pomocą inhalatora ultradźwiękowego podaje się głównie leki, które mają trafić do oskrzeli i oskrzelików. UWAGA: Nebulizatora tego typu nie można natomiast używać w przypadku leków sterydowych i antybiotyków, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia cząstek substancji leczniczych przez ultradźwięki. Co więcej produkowany przez ten rodzaj nebulizatora aerozol jest dość gęsty i może powodować podrażnienia dróg oddechowych u dzieci poniżej 1. roku życia. Nie będzie to zatem dobry nebulizator dla niemowląt.
Nebulizator membranowy
To inaczej nebulizator siateczkowy. Rozdrobnienie leku następuje tu poprzez przepuszczenie go przez membranę (rodzaj sitka), która rozprasza cząsteczki. Pracuje ze wszystkimi rodzajami leków poza solą fizjologiczną z kwasem hialuronowym. Podobnie jak urządzenia ultradźwiękowe cechuje się cichym trybem pracy, jest też bardzo wydajny. Jego minusem jest stosunkowo wysoka cena oraz konieczność częstej (około raz na pół roku) wymiany membrany, która jest dość droga.
Nebulizator – jaki wybrać?
Aby zdecydować o tym, jaki nebulizator sprawdzi się najlepiej w naszym przypadku, przed zakupem warto sprawdzić kilka podstawowych parametrów. Pod uwagę należy wziąć:
- parametr MMAD – określa wielkość cząsteczek, na jaką rozbijany jest lek, co decyduje o miejscu w obrębie układu oddechowego, do którego dotrze:
- cząsteczki powyżej 8 µm trafią do nosa i gardła,
- od 8-5 µm do tchawicy i dużych oskrzeli,
- od 5-2 µm do oskrzeli i oskrzelików,
- od 2-0,5 µm do pęcherzyków płucnych.
- Czas przepływu – optymalnie powinien wynosić 8-16 l/min., przy czym im wyższy, tym lepiej.
- Czas trwania inhalacji – to ważne zwłaszcza w przypadku dzieci, które są mniej cierpliwe.
- Głośność pracy – komfort użytkowania zapewnią urządzenia, których głośność nie przekracza 60 dB.
Warto także zwrócić uwagę na poziom skomplikowania obsługi urządzenia czy utrzymania poszczególnych elementów w czystości.
Nebulizator dla dzieci i dorosłych – zalety stosowania
Nebulizacja istotnie poprawia kondycję zdrowotną osób cierpiących na choroby układu oddechowego oraz świetnie sprawdza się w celach profilaktycznych.
Wśród najważniejszych zalet korzystania z nebulizatora można wymienić:
- ograniczone ryzyko efektów ubocznych – dzięki temu, że lek podawany jest bezpośrednio do miejsca, w którym ma działać, nie wpływa negatywnie na organizm, zwłaszcza na układ pokarmowy,
- brak przeciwwskazań do stosowania (wyjątkiem jest, oczywiście, reakcja alergiczna na dany lek),
- możliwość dopasowania rodzaju leku i dawkowania do indywidualnych potrzeb pacjenta,
- brak konieczności koordynacji wdechowo-wydechowej – dzięki temu podawanie leku dzieciom oraz osobom niewspółpracującym jest znacznie łatwiejsze.
W zestawieniu z atutami urządzenia, koszt jego zakupu nie wydaje się wygórowany. Cena nebulizatora renomowanego producenta waha się w granicach 150 zł. W BRANDvital oferujemy urządzenia o zróżnicowanych parametrach i funkcjach w najbardziej atrakcyjnych cenach na rynku. Masz pytania? Zadzwoń lub napisz, a nasz specjalista pomoże dobrać odpowiedni model i podpowie, jak używać nebulizatora, by terapia była w pełni efektywna.