Jaki inhalator wybrać? Czym kierować się przy zakupie inhalatora?

2 lutego 2023Koncentratory tlenu

Podanie leków w postaci wziewnej w przypadku wielu chorób gwarantuje wyższą skuteczność leczenia niż w sytuacji, gdy substancję leczniczą podano by metodą doustną czy dojelitową. Warto jednak rozeznać się w tym, jaki inhalator wybrać, aby podać odpowiednią ilość leku do układu oddechowego i zapewnić najwyższy komfort użytkowania sprzętu – czyli po prostu jak wybrać dla siebie ten najlepszy inhalator.

Inhalator – jakie ma zastosowanie?

Wykorzystanie inhalatora pozwala na dostarczenie do dróg oddechowych leku w postaci aerozolu. Takie środki są wówczas dobrze i szybko przyswajane m.in. za sprawą dużej powierzchni pęcherzyków płucnych. Natomiast wielkość cząsteczek ma wpływ na to, do jakich obszarów dróg oddechowych docierają poszczególne substancje.
Inhalatory wykorzystuje się do podawania leków w nebulizacji w przypadku przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, zapalenia oskrzeli czy ostrych chorobach dolnych dróg oddechowych. Wskazaniem do podawania leków w formie aerozolu jest także astma oskrzelowa oraz występowanie różnego typu infekcji dróg oddechowych. [1]

Sprawdź też: Czym jest tlen inhalacyjny?

Rodzaje inhalatorów

Do inhalacji wykorzystuje się przede wszystkim:

• inhalator pneumatyczny (inhalator pneumatyczno-tłokowy)
  Nebulizatory pracujące dzięki sile sprężonego powietrza, zasilane prądem lub bateriami. To, jaka ilość leku opuści inhalator pneumatyczny, jest zależne zarówno od typu urządzenia, jak i tego, jaka ilość płynu jest umieszczona w zbiorniku (związane z objętością martwą).
• inhalator ultradźwiękowy
  Aerozol wytwarzany przez inhalator ultradźwiękowy ma dużą gęstość, co odróżnia go od tych wytwarzanych przez nebulizatory pracujące w mechanizmie pneumatycznym. Dzięki temu do dróg oddechowych trafia większa ilość leku, a czas inhalacji nie ulega wydłużeniu. Do takiego inhalatora można zastosować dodatkowe urządzenia, które pozwalają zwiększyć jego możliwości (np. wibroaerozole sprawdzają się przy leczeniu zapalenia zatok).
• inhalator siateczkowy (inhalator membranowy)
  Te przenośne nebulizatory zmieniają lek w formę mgiełki za sprawą siateczki, która wprawiona jest w szybkie drgania. Inhalator siateczkowy cechuje niska objętość martwa, tzn. w zasadzie cała ilość płynu umieszczanego w zbiorniku zostaje przekształcona w mgiełkę.

Parametry istotne przy wyborze inhalatora

Przy wyborze inhalatora dla dzieci i dorosłych należy wziąć pod uwagę:

• kto z tego inhalatora korzysta (dziecko/dorosły),
• jakie leki będą podawane (np. leki rozszerzające oskrzela, środki stosowane w zapaleniu górnych dróg oddechowych czy innych infekcji dróg oddechowych),
• czy dostępne są dodatkowe elementy inhalatora, które pozwolą podawać rozmaite substancje lecznicze, pozwalające na jak najbardziej skuteczne leczenie wziewne,
• jak będzie można wyczyścić inhalator po zakończeniu nebulizacji,
• jaka jest prędkość nebulizacji,
• czy wyrób medyczny, jakim jest inhalator, został zatwierdzony przez FDA do podawania konkretnych typów leków, co bezpośrednio wpływa na skuteczność leczenia,
• czy jest wyposażony w ciągły tryb pracy, jak długo może działać w trybie pracy ciągłej oraz czy ma system informujący o zakończeniu nebulizacji,
• jak często i w jakich sytuacjach będzie wykorzystywany (np. przewlekła obturacyjna choroba płuc wiąże się z częstą potrzebą podawania leków).

Najlepszy inhalator dla dzieci i dorosłych

Jasno można stwierdzić, że najlepszy inhalator to taki, który jest dostosowany do wieku pacjenta i z jego pomocą można podać te substancje lecznicze, które ta konkretna osoba powinna przyjmować.

Inhalatory ultradźwiękowe nie są polecane dla noworodków i niemowląt (do 1 roku życia), a także w przypadku używania niektórych leków sterydowych.
W przypadku dzieci, jak i infekcji górnych dróg oddechowych oraz dolnych dróg oddechowych, warto wybrać inhalatory z regulacją przepływu.

U starszych dzieci, nastolatków i dorosłych warto stosować ustnik. Dzięki niemu nie dochodzi do osadzania leku w okolicach oczu (jak przy masce ustno-nosowej), tylko całość aerozolu ma szansę znaleźć się w drogach oddechowych i trafiać do pęcherzyków płucnych.

Jeśli nie wiemy, jaki inhalator wybrać, warto spytać o poradę lekarza lub farmaceutę. Zwłaszcza ta druga grupa doskonale zna dostępne na rynku inhalatory, dzięki czemu jest w stanie trafnie doradzić, jaki inhalator wybrać dla osoby potrzebującej terapii np. w przypadku przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, a co lepiej sprawdzi się w przypadku zapalenia oskrzeli, zapalenia zatok i w przypadku infekcji układu oddechowego.

W codziennej praktyce ważny jest sprzęt, ale czasem także kolejność podawania środków (u tzw. wielolekowych pacjentów): w pierwszej kolejności powinny być to leki rozszerzające oskrzela. [1]

Cały artykuł na podstawie: [1] Karolewicz, B., Pluta, J., Haznar, D. Nebulizacja jako metoda podawania leków. Farm Pol, 2009, 65(4): 291-304.